فرض کنید الان سال 2045 هست و کودک 5 ساله شما 25 ساله شده است و به یک شغل نیاز دارد. مهارت های مطرح شده در این مقاله را به او یاد دهید و در اینصورت مهم نیست او چه شغلی انتخاب می کند، مطمئن باشید که او موفق خواهد شد.
بدون شک شرایط ایده آل برای شما والدین عزیز این هست که فرزند شما یکی از مطرح ترین پزشکان و یا خبره ترین مهندسین باشد، اما امکان رسیدن همه بچه ها به این مدارج نیست و بطور واقع بینانه ای اصلاً نیازی هم نیست که تمام فرزندان و کودکان حال حاضر، در آینده به این موقعیت ها برسند بلکه مهم این هست که با توجه به استعداد خودشان شغل مناسبی پیدا کنند و در آنجا بهترین عملکرد را از ایشان خواهیم دید. آقای استیون پین رئیس گروه مشاوره آموزشی در مورد مهارت های مورد نیاز کسب و کارها برای قرن 21 می گوید: تقریباً هر کارفرمایی در هر شغلی، کارمندانی را که می دانند چگونه مسئله را حل کنند، خلاق باشند، با هم همکاری کنند و ارتباط برقرار کنند را ترجیح می دهند. اینها توانایی ها و مهارت های هست که در قرن 21 برای ورود به بازار کار فرزندانمان نیاز خواهند داشت. به همین دلیل در این مقاله 6 مهارت کلیدی مورد نیاز کودکان آورده شده که بایستی بطور عملی و ریشه ای به کودکان آموزش داده شود و نه مثل دروس آموزشی مدارس که پس از آزمون بطور کلی از ذهن فراموش می شود.
اول: مهارت حل مسئله
برای حضور در دنیای رقابتی امروز فرزند شما بایستی اول مسائل را مشاهده کرده و برای خود تعریف کنند و بعد آنها را تجزیه و تحلیل نماید و راه حل های هوشمندانه ای برای معضلات و مسائل پیچیده پیدا کند. برای اینکه فرزند شما در این زمینه مهارت پیدا کند لازم هست که یاد بگیرد به درستی سوالاتی از قبیل: چرا؟ چگونه و چه می شود و سوال های مشابه این موارد را بپرسد. برای این منظور دو روش موثر و کارآمد را به شما پیشنهاد می دهیم :
روش اول: تحلیلها و فکرهای او را در مورد خودش و مسائل به پرسش تبدیل کنید . برای نمونه اگر فرزند شما پرسید که “چرا من اینقدر ضعیف هستم؟” سوال را به خود او برگردانید و بپرسید چرا همچین فکری می کنی؟ (بچه ها بیشتر از اینکه از توضیحات شما بیاموزند از کشف جواب توسط خودشان می آموزند) در مرحله بعد از او بخواهید چیزهایی که کشف کرده را برای شما توضیح دهد تا به او کمک کند چیزهایی که یافته است را پردازش کند.
روش دوم: در برخی موارد نیاز هست که از بچه ها یک ابر قهرمان خلق کنید. برای نمونه اگر فرزند شما می گوید که خسته شده است، به او بگویید فکر کن شرایط یک کشور آسیب دیده و برایش تصویری از مساله را ترسیم کنید و از او بخواهید برای نجات آن کشور خود را آماده کند. از کاغذ و چسب و سایر وسائل برای خلق یک شخصیت مانند “سوپرمن” و یا “بت من” یا اگر رستم و پوریا ولی را می شناسد، استفاده کنید. اینها همه موجب می شود فرزند شما در انتخاب گزینه ها و استراتژی های مختلف تمرین کند و در نهایت به تقویت مهارت حل مساله و رفع چالش منجر خواهد شد.
دوم: مهارت تعامل مناسب با دیگران
شرکت های موفق می دانند چگونه بهترین افراد را استخدام کنند و آنها را به سمت یک هدف مشترک سوق دهند. این یکی از دلایلی است که معلمان عاشق فعالیت های کلاسی هستند. آنها با این کار به بچه ها ارزش کار تیمی را می آموزند. با انجام کار تیمی، بچه ها یاد می گیرند که چگونه خودشان را کنترل کنند (زمانی که هم تیمی آنها نظری متفاوت با آنها دارد)، با دیپلماسی (متقاعد کردن دیگران بدون خشونت) را تمرین می کنند و همدلی (در نظر گرفتن احساسات و نیازهای دیگران در تصمیم گیری) را می آموزند. برای اینکه روحیه انجام کار تیمی را در فرزندانتان تقویت کنید می توانید روش های زیر را بکار ببندید:
روش اول: میزبانی، آشپزی با خواهر و برادر و یا دوستان، در کنار اینکه مهارت آشپزی آنها را تقویت می کند باعث تقویت روحیه کار تیمی نیز می شود. اینکه بچه ها در انجام مراحل مختلف پختن غذا یا شیرینی به یکدیگر کمک می کنند و یا حتی در استفاده از وسایل مختلف آشپزی با یکدیگر تعامل می کنند درس های زیادی برای آنها دارد. در کنار اینها وقتی فرزند شما غذایی را خراب می کند و مجبور می شود آن را دور بریزد، چگونگی کنار آمدن با شکست را می آموزد.
روش دوم: خلق موقعیت مثلا با ساخت فیلم، بچه ها با ساخت فیلم می توانند هم کانال های ذهنی خودشان که بواسطه آنها تصوراتتشان را به تصویر می کشند ساماندهی کنند و هم اینکه بر سر اینکه کدام قسمت را چه کسی انجام دهد با یکدیگر مذاکره می کنند که هر دوی اینها موجب ماهر شدن فرزند شما خواهد شد.
سوم: مهارت اعتماد به فناوری های هوشمند
یکی دیگر از مهارت های که بچه ها باید برای زندگی در آینده بیاموزند، استفاده و اطمینان به تکنولوژی و فناوری های هوشمند است، چیزی که در مواجهه با بیماری فراگیر کرونا ضرورت آن بیشتر از گذشته احساس شد. شاید زمانی که فرزند شما در حال تنظیم و استفاده از تلفن همراه هوشمند خود است، به او راهنمایی و کمک کنید اما بایستی بدانید همیشه سهولت در استفاده از وسایل به معنای بهترین شیوه استفاده از آنها نیست. شما می توانید با راهنمایی بچه ها در زمینه استفاده از فن آوری های هوشمند، مهارت استفاده از رسانه های دیجیتال و حتی کدنویسی را در آنها ایجاد نمایید. برای ایجاد این مهارت در بچه ها می توانید روش های زیر را استفاده کنید.
روش اول: وبلاگ نویس شوید. با همکاری فرزند خود یک وبلاگ خانوادگی ایجاد کنید. (این کار را می توانید بصورت رایگان هم مثلاً از طریق سایت Blogger.com انجام دهید.). در این وبلاگ می توانید عکس ها، اخبار، دست نوشته ها و آثار هنری فرزندتان را قرار دهید و مدیریت وبلاگ و بروزرسانی آن را به فرزندتان بسپارید.
روش دوم: به خطاهای الکترونیکی بخندید. اشتباهات مختلفی که توسط دستگاه های دیجیتال مثلاً گوشی همراهتان رخ می دهد را به فرزند خود نشان دهید و بگویید که سایر دستگاه ها و ابزار دیجیتال نیز امکان چنین اشتباهاتی را دارند، به این صورت اطمینان و اعتماد فرزند خود را به این تجهیزات هوشمند به یک سطح تعادلی خوب خواهید رساند. به عبارت دیگر حتی ربات ها و هوشمند ترین تجهیزات الکترونیکی هم می توانند اشتباه کنند، لازم به توجه هست که این تجهیزات و این تکنولوژی ها توسط خود ما انسان ها طراحی وساخته شده است و خالی از اشکال نمی باشند.
چهارم: مهارت 3 بعدی فکر کردن
توانایی تجسم اشیاء و نحوه قرار گرفتن آنها در کنار هم و در یک فضا همان چیزی است که متخصصان از آن به عنوان آگاهی مکانی یاد می کنند. خیلی از متخصصان اعتقاد دارند که با توجه به نوع بازی هایی که پسرها از کودکی انجام می دهند مانند بازی با لگو ، این توانایی را در آنها پرورش می دهد اما برای تقویت این مهارت در دختران بایستی زمان بیشتری صرف شود و تمرین بیشتری صورت پذیرد. فعالیت های زیر می تواند این مهارت را در بچه ها افزایش دهد:
روش اول: انجام بازی های کامپیوتری. شاید تمام بازی های کامپیوتری خوب و آموزنده نباشند اما هستند بازی هایی که شما را مجبور به ساختن و در کنار هم قرار دادن بلوک های مختلف می کند و موجب تقویت دید 3 بعدی شما و فرزندتان می شود، اما پیشنهاد می کنیم که حتما بچه ها زمان محدود و مشخصی را برای انجام بازی های کامپیوتری اختصاص دهند.
روش دوم: انجام ساخت و ساز. یکی از بهترین راه ها برای آموزش ارتباط بین اشیا و ایجاد دید 3 بعدی در بچه ها، ساختن اشیا مختلف توسط بچه ها بوسیله لگو یا قطعات مختلفی از چوب و نخ هست. اینکه سازهایی که آنها می سازند، خراب نشود و مثلا به عنوان یک پل، بار سنگین ماشین ها را تحمل کند می تواند تمرین مناسبی برای فرزندتان باشد. سعی کنید از کار پایانی آنها عکس بگیرید و سطح اعتماد به نفس آنها را بالا ببرید.
روش سوم: مسیریاب را خاموش کنید. نقشه ها یه روش یک بعدی برای پیدا کردن مسیر هستند. هنگام رانندگی از فرزند خود بخواهید با استفاده از نقشه و اطلاعات خود از محیط و ارتباط آنها با یکدیگر، مسیر حرکت شما را مشخص کند و شما را برای رسیدن به مقصد راهنمایی کند، بعضی مواقع باید با انتخاب خود ار تکنولوژی فاصله بگیرید.
پنجم: مهارت ارتباط شفاف
فرزند شما باید بتواند ایده هایی که در ذهن دارد به طور مختصر و دیپلماتیک بیان کند. فرزند شما مطمئناً با کارفرماها و مشتری هایی زیادی در ارتباط خواهد بود و این مهارت می تواند در موفقیت او خیلی موثر باشد. شناخت خود, فکر کردن به نیازها, شناخت احساسات در لحظه, اقدام برای برآورد آن و همین طور مرتبط شدن با افراد دیگر با تمرکز و دقت از طریق مشاهدات ( که بتواند با حواس خود یک موضوع را مشاهده کرده و توضیح دهد بدون هیچ گونه قضاوت و تحلیل ) , بیان احساسات , کشف نیازها و سپس تقاضاسازی می تواند کمک کند تا فرزند شما با خود و دیگران راحت ارتباط بگیرد . برای تقویت این مهارت می توانید از روش های زیر استفاده کنید.
روش اول: بازی رهبر و پیرو شدن. اساسا هرگونه فعالیتی که فرزند شما را به گوش دادن یا راهنمایی کردن – حتی تظاهر به بازی – هدایت می کند می تواند به او کمک کند تا به یک ارتباط شفاف برسد . برای انجام این مهارت ها تمرین های متفاوت و فوق العاده ای وجود دارد ما یکی از آنها را به شما پیشنهاد می دهیم . این کار را امتحان کنید: با چشم بسته به دنبال فرزندتون در اتاق حرکت کنید تا بتوانید یک شی را پیدا کنید . حالا نوبت فرزند شما است این مورد را با ایشان تمرین کنید و به راهنمایی و توضیح یکدیگر برای پیدا کردن شی مورد با دقت گوش بدهید .
روش دوم: داستان سازی کنید. داستان های زنجیره ای می تواند راه مناسبی باشد به این صورت که داستان را با خلق یک قهرمان شروع کرده و هر کسی یک بخشی به داستان اضافه می کند تا یک داستان کامل و جذاب ایجاد شود. به بچه ها کم کنید تا داستان سراهای ماهری شوند و مطمئن باشید که در ایجاد ارتباط شفاف با دیگران بسیار می تواند به او کمک کند.
ششم: مهارت مفهوم خارج از جعبه (نگاه غیر متعارف)
مفهوم خارج از جعبه یعنی اینکه بچه ها این مهارت را بیاموزند که فقط به ظاهر هر چیزی نگاه نکنند و به عبارتی فقط توجه آنها به چیزهای که خارج و ظاهر یک جعبه قرار دارد نباشد، بلکه به چیزهای فراتر از آن توجه کنند، در واقع این مهارت به کودک می آموزد که متفاوت و حتی خارج از عرف و غیر متعارف فکر کند. لازمه یادگیری این مهارت تقویت خلاقیت در بچه ها است. در یک تعریف ساده، خلاقیت فرآیند تصویر سازی آنچه می تواند باشد است و این مهارتی است که هر فردی مخصوصا کودکان باید در آینده داشته باشند. برای ایجاد این مهارت در کودکان می توانید ابتدا یک سوال را مطرح کنید و سپس با انجام طوفان ذهنی به فرزند خود، به دنبال راه حل های مختلف برای آن باشید و در نهایت یک نقشه راه برای آن ایجاد کنید. برای تقویت این مهارت می توانید از 2 روش زیر هم استفاده کنید.
روش اول: در این روش شما می توانید با مطالعه کردن در موضوعاتی که به آن خیلی علاقه ندارید و گسترش دامنه موضوعات مطالعاتی، این نگرش و تفکر خارج از جعبه را در خودتان ایجاد کنید، پس از بچه ها بخواهید که در زمینه های که کمتر مطالعه می کنند، زمان مطالعه اختصاص دهند.
روش دوم: رنگین کمان خلق کنید. به کودک خود کمک کنید تا با روش های مختلف نور را خنک کرده و با این کار رنگین کمان خلق کند. برای نمونه می تواند با استفاده از یک صافی آب را به بیرون بریزد و یا از طریق اسپری و چراغ قوه این کار را انجام دهد. در واقع هر کاری که خلاقیت بچه ها را تقویت کند می تواند به صورت مسقیم و غیر مستقیم بر روی مهارت مفهوم خارج از جعبه به او کمک کند.